Zapalenie zatok czy przeziębienie, jak je odróżnić?

Przekrwienie nosa, katar, lekka gorączka... Objawy przeziębienia i zapalenia zatok (pochodzenia wirusowego lub bakteryjnego) mogą być mylące. Jak uniknąć błędów w diagnozie?

Wiele osób myśli, że ma zapalenie zatok, gdy tylko poczuje niewielki ból w nosie lub wydmuchuje nos bardziej intensywnie. Często nadużywamy tego terminu, gdyż najczęściej cierpimy z powodu silnego przeziębienia.

Ważne jest, aby rozróżnić te dwie choroby w celu ustalenia odpowiedniego leczenia i ograniczenia ryzyka powikłań. Jeśli antybiotyki są czasami przydatne w zależności od przyczyny zapalenia zatok, nie są one przydatne w przypadku przeziębienia, choroby, która ustępuje w ciągu kilku dni.

Czy potrafisz odróżnić objawy przeziębienia od zapalenia zatok?

Przede wszystkim należy pamiętać, że przeziębienie jest chorobą wirusową, która może prowadzić do stanów zapalnych błony śluzowej układu oddechowego (nosa i zatok).

• Nos staje się zatkany i katar,
• możesz mieć lekką gorączkę,
• bóle głowy i czuć się bardziej zmęczona...

Ale w ciągu mniej niż tygodnia objawy same zanikają. Może utrzymywać się niewielki kaszel, a także problemy ze zmysłem powonienia (jeśli nos jest bardzo zatkany).

W przypadku zapalenia zatok objawy utrzymują się dłużej, a uszkodzenie błony śluzowej jest bardziej wyraźne.

• Mamy przekrwiony nos z przejrzystą lub ropną wydzieliną z obu nozdrzy,
•  ból w zatokach, czasami z rozproszonymi bólami głowy
•  może pojawić się zaburzenie zmysłu węchu
• a także ropa w jamach zatok.

Czy zapalenie zatok musi być skutkiem przeziębienia?

Ostre zapalenie zatok jest częściej pochodzenia wirusowego i następuje po zapaleniu jam nosowych. Ale może być również pochodzenia bakteryjnego: błony śluzowe zatok puchną, co spowalnia lub nawet utrudnia ich odpływ i grozi bakteryjną superinfekcją. Najczęściej dotyczy zatok szczękowych i trwa około 2 tygodni.

Zwykłe przeziębienie może rozwinąć się w zapalenie zatok, ale niektóre zapalenie zatok, znane jako przewlekłe zapalenie zatok, jest związane z chorobami specyficznymi dla zatok, które mogą wypełnić się ropą, grzybem, polipami itp.

Alergie, polipy, palenie... inne czynniki ryzyka

Przewlekłe zapalenie zatok może trwać dłużej niż trzy miesiące i występować kilka razy w roku. Mogą one być faworyzowane przez:

• alergia na roztocza lub pyłki kurzu,
• obecność polipów,
• zakażenie zębów,
• czynniki środowiskowe (zanieczyszczenia, dym tytoniowy),
• predyspozycje genetyczne, itd.

Ważne jest, aby zwracać szczególną uwagę na te dolegliwości i szybko leczyć ich przyczynę, aby nie dopuścić do rozwinięcia się ich w ostre zapalenie zatok.

Diagnoza musi być potwierdzona przez lekarza

Diagnoza zapalenia zatok musi być postawiona przez lekarza rodzinnego. Aby postawić dokładną diagnozę, lekarz opiera się na objawach klinicznych i obserwacji zatok, czasami stosując preparat obkurczający naczynia krwionośne, aby uzyskać jaśniejszy obraz. Czasami może być konieczne wykonanie tomografii komputerowej w celu wyjaśnienia diagnozy.

Złożoność polega na tym, że u osób z przeziębieniem możemy również zaobserwować nieprawidłowości w zatokach: błona śluzowa może być nieco obrzęknięta, ale nie będzie infekcji.

Uwaga: u dzieci zapalenie zatok występuje bardzo rzadko.

Powód?

Ich zatoki są słabo rozwinięte. Podczas zapalenia nosogardła, często pochodzenia wirusowego, zatoki dziecka będą wydawały się nieprzezroczyste, ale nie będzie ono cierpiało na zapalenie zatok.

Przeziębienie czy zapalenie zatok: jakie są różnice w leczeniu?

• W leczeniu przeziębienia główny nacisk kładzie się na odpoczynek i nawodnienie organizmu. Wilgotne inhalacje mogą być również stosowane w celu ukojenia błon śluzowych. Paracetamol może być przyjmowany w celu obniżenia gorączki. Skuteczne może być płukanie nosa roztworem soli fizjologicznej. Jeśli chodzi o środki obkurczające naczynia krwionośne (które pozwalają zatokom pozostać otwartymi), muszą być one przyjmowane z wielką ostrożnością ze względu na ich skutki uboczne.
• W przypadku wirusowego zapalenia zatok, leczenie jest takie samo jak w przypadku zwykłego przeziębienia.
• Jeśli jednak zapalenie zatok jest pochodzenia bakteryjnego i towarzyszy mu znaczny ból, lekarz może przepisać antybiotyki na e-receptę, aby przyspieszyć proces leczenia. Leczenie trwa zazwyczaj od 7 do 10 dni.

Jakie są możliwe powikłania?

W większości przypadków przeziębienia leczą się same w czasie krótszym niż tydzień: nasz organizm szybko wytwarza przeciwciała, a powikłania zdarzają się rzadko. Jeśli jednak błona śluzowa jest bardzo zaogniona lub układ odpornościowy jest osłabiony, może dojść do powikłań w postaci:

• zapalenia ucha (zwłaszcza u dzieci),
• zapalenia oskrzeli, zatok, a nawet tchawicy.  
• Astmatycy, osoby z niewydolnością oddechową, dzieci, osoby starsze i palacze są bardziej narażeni na rozwój superinfekcji bakteryjnej.

Powikłania zapalenia zatok

Nieleczone zapalenie zatok może prowadzić do poważnych powikłań.

Należą do nich powikłania:

• Oczu te zdarzają się najczęściej. Infekcja może rozprzestrzeniać się na tkanki otaczające oko i powodować zaburzenia widzenia, a nawet obrzęk wokół oka i zaczerwienienie powiek.
• U dzieci szczególną uwagę należy zwrócić na zapalenie brzegów powiek. Powikłanie to pojawia się zwykle między 2 a 5 rokiem życia po przebytym zapaleniu jamy nosowo-gardłowej. Zatoki etmoidalne wypełniają się ropą, oko puchnie, a infekcja stopniowo dociera do oczodołu.
• Rzadziej, infekcja może rozprzestrzenić się na tkanki otaczające mózg, powodując zapalenie opon mózgowych, silny ból głowy i dezorientację.

Jak można zapobiegać przeziębieniu lub zapaleniu zatok?

Najlepszym sposobem zapobiegania zapaleniu zatok jest leczenie zwykłego przeziębienia.

Jeśli chodzi o przeziębienia (często powodowane przez rinowirusy), jedynym sposobem zapobiegania im jest:

• przestrzeganie barier ochronnych
• kuracja witaminami i mikroelementami, nie może ona zaszkodzić, ale "w praktyce, kiedy jesteśmy narażeni na kontakt z wirusem, infekcja zostaje wywołana, niezależnie od tego, czy brakuje nam odporności immunologicznej, czy nie.

Istnieją jednak pewne nawyki, które mogą zmniejszyć ryzyko zachorowania:

• Upewnij się, że temperatura nie przekracza 20°C w sypialniach i głównych pomieszczeniach mieszkalnych.
• Jeśli powietrze jest suche, nie wahaj się użyć nawilżaczy powietrza;
• Wydmuchaj nos prawidłowo (jedno nozdrze po drugim);
• Ogranicz narażenie na kontakt z tytoniem.