Zawroty głowy – informacje podstawowe

„Vertigo” jest częstym zjawiskiem, którego doświadcza około 1 na 7 osób. Odpowiada to wrażeniu rotacji naszego otoczenia, dlatego często używamy określenia "zawroty głowy".

Niektórym zawrotom głowy mogą towarzyszyć inne objawy, takie jak mdłości lub trudności w chodzeniu. Lekarze rozróżniają zawroty głowy od dyskomfortu, który czasami nazywany jest zawrotami głowy, gdy jest to coś zupełnie innego np. uczucie wirowania w głowie po gwałtownym wstaniu z kucki to niedociśnienie ortostatyczne, a nie zawroty głowy.

Niektóre dolegliwości, które sprawiają, że czujesz się niepewnie lub które wydają się być prekursorem omdlenia, nie są zaliczane do zawrotów głowy. Tak samo jest w przypadku migren, osób niespokojnych, cierpiących na uczucie pustki w głowie, zasłony przed oczami, lęku przed upadkiem, czy zawrotów głowy, które nie są "prawdziwymi" zawrotami głowy w sensie medycznym.

Prawdziwe zawroty głowy wiążą się z uczuciem poruszania się ciała w przestrzeni. Vertigo wynika z:

• albo wadliwe działanie układu przedsionkowego, znajdującego się w uchu wewnętrznym,
• lub uszkodzenie neurologiczne lub mózgowe.

Normalnie układ przedsionkowy pozwala nam, w połączeniu ze wzrokiem i wrażliwością proprioceptywną (odczuwanie położenia naszego ciała w przestrzeni), utrzymać równowagę.

Dlatego anomalia w układzie przedsionkowym, nerwach lub mózgu z nim połączonym, powoduje konflikt pomiędzy różnymi informacjami odbieranymi przez nasz mózg i skutkuje zaburzeniami równowagi lub odczuciami takimi jak utrata równowagi lub wrażenie, że otoczenie wokół nas (ściany, sufit, przedmioty) obraca się.

 Rodzaje zawrotów głowy

Istnieją cztery rodzaje zawrotów głowy:

• Zawroty głowy pozycyjne, trwające kilka sekund, które mogą wystąpić podczas lub pod koniec ruchu. Może to być, na przykład, łagodny napadowy zawrót głowy, który jest jednym z najczęstszych.
• Gwałtowne zawroty głowy, trwające dłużej niż 12 godzin. Mogą one być związane z zapaleniem nerwu przedsionkowego, wypadkiem naczyniowo-mózgowym, następstwami urazu czaszki lub przewlekłą infekcją ucha, która uszkadza ośrodki równowagi...
• Nawracające zawroty głowy, które trwają kilka godzin. Mogą one być spowodowane chorobą Meniere'a, chorobą lub guzem ucha.
• Niestabilność lub ataksja, uczucie braku równowagi podczas stania lub chodzenia, które może być związane z problemami neurologicznymi lub przedsionkowymi w uchu.

Przyczyny zawrotów głowy

• Przewlekłe zapalenie ucha lub choroby uszu
• Zapalenie nerwu przedsionkowego lub zapalenie labiryntu (zapalenie nerwów ucha wewnętrznego)
• Uraz ucha wewnętrznego z pęknięciem skały lub wstrząśnieniem labiryntu.
• Zatrucie (alkohol, narkotyki, kawa, leki)
• Guz
• Choroba Meniere'a (choroba ucha wewnętrznego nieznanego pochodzenia)
• Zaburzenia, które wpływają na ukrwienie ucha
• Upośledzony przepływ krwi do struktur mózgu odpowiedzialnych za postawę ciała
• Choroby neurologiczne (udar mózgu, nadciśnienie wewnątrzczaszkowe, uraz głowy)

Diagnostyka zawrotów głowy

W przypadku wystąpienia zawrotów głowy należy skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza jeśli towarzyszą im inne objawy, takie jak nudności, wymioty, problemy z utrzymaniem równowagi lub chodzeniem, utrata słuchu, szumy uszne (gwizdy i brzęczące dźwięki odczuwane przez badanego). Lekarz zapyta osobę cierpiącą na zawroty głowy o początek, częstotliwość, czas trwania, czynniki wyzwalające, wszelkie upadki, wrażenia i historię w celu zbadania przyczyny.

Badanie kliniczne koncentruje się na kanałach słuchowych i błonie bębenkowej, zdolności równowagi badane przez kilka manewrów i ruchów oczu.

W niektórych przypadkach dodatkowe badania mogą pomóc w ustaleniu przyczyny zawrotów głowy: badania krwi, badania słuchu, takie jak audiogram, ocena pracy serca, badania obrazowe (skaner, rezonans magnetyczny ucha wewnętrznego).

Należy pilnie udać się na konsultacje lekarską jeśli ktoś zgłosi lub zauważy

• częściowa (niewyraźna, podwójna) lub całkowita utrata wzroku
• trudności w staniu
• trudności w porozumiewaniu się
• dziwne zachowanie lub jeśli wykonuje ruchy