Aktywność fizyczna – ochrona przed nowotworami i depresją

Istnieje coraz więcej dowodów na korzyści płynące z aktywności fizycznej w zapobieganiu nowotworom. I te korzyści nie są związane tylko z wagą. Jeśli mieszkasz w środowisku miejskim lub uprzemysłowionym, istnieje duże prawdopodobieństwo, że poziom aktywności, jaki otrzymujesz, nie jest wystarczający. Dobra wiadomość jest taka, że jeśli będziemy ćwiczyć, odniesiemy korzyści, niezależnie od tego, jaką aktywność uprawiamy: sport (jazda na łyżwach, pływanie), prace domowe (zamiatanie, odśnieżanie), rekreacja (ogrodnictwo, prace domowe) itp.

Obecnie wiadomo, że regularna aktywność fizyczna:

• chroni przed rakiem jelita grubego. Szacuje się, że ćwiczenia fizyczne zmniejszają to ryzyko o 50%.
• Aktywność fizyczna chroni również przed rakiem piersi u kobiet po menopauzie - redukcja o 30% do 40% - oraz przed rakiem endometrium. Zauważono również pewne działanie przeciwko rakowi piersi przed menopauzą, przeciwko rakowi płuc i rakowi trzustki.

Wyjaśnienia dotyczące korzyści płynących z aktywności fizycznej

Aktywność fizyczna pomaga zapobiegać nowotworom na kilka sposobów.

• Ma działanie ochronne, pomagając utrzymać niektóre hormony, w tym estrogeny i steroidy, na odpowiednim poziomie. Jest to ważny wkład w zdrowie, ponieważ wzrost tych poziomów przyczynia się do rozwoju raka.
• Ponadto, aktywność fizyczna zmniejsza ilość insuliny krążącej w organizmie. W ten sposób chroni przed insulinoopornością, która jest przyczyną cukrzycy typu 2 i prawdopodobnym czynnikiem raka trzustki. Insulina promuje również podział komórek i spowalnia ich śmierć, zwłaszcza śmierć komórek nowotworowych.
• Inną korzyścią jest to, że ruch zwiększa energię i stymuluje układ odpornościowy. Pomaga również zapobiegać przybieraniu na wadze i zmniejsza efekt procesu zapalnego. Stan zapalny, który jest bardzo przydatny w zwalczaniu infekcji, przyczynia się do wzrostu komórek rakowych, gdy wymyka się spod kontroli. Nadmiernie pobudzone komórki odpornościowe uszkadzają w końcu zdrowe komórki organizmu za pomocą wolnych rodników. Według niektórych badań, prawie jedna czwarta wszystkich nowotworów jest spowodowana reakcją zapalną.
• Wreszcie, ćwiczenia przyspieszają tranzyt jelitowy. W efekcie żywność zawierająca elementy rakotwórcze będzie miała mniejszy kontakt z tkankami, szczególnie z tkankami jelita grubego. Ma również korzystny wpływ na ogólną czynność trzustki.

Od dawna wiadomo, że ćwiczenia fizyczne są dobre dla zdrowia fizycznego. Dziesiątki lat badań wykazały, że regularne ćwiczenia zmniejszają ryzyko zachorowania na wiele chorób - choroby układu krążenia, otyłość, cukrzycę, nowotwory - i wydłużają życie. Ale korzyści dla zdrowia psychicznego płynące z ćwiczeń są mniej znane. Ćwiczymy, aby "pozostać w formie" i często polegamy na jeździe na rowerze, bieganiu lub jodze, aby oderwać się od stresu. Ale czy uważamy ćwiczenia fizyczne za efektywną metodę leczenia chorób psychicznych, równie skuteczną jak leki czy sesje z psychologiem lub psychiatrą?

Badania potwierdzają znaczenie aktywności fizycznej w leczeniu nawet ciężkiej depresji.  Ten dobry nawyk nie tylko zmniejsza objawy kliniczne, ale także przywraca neuroplastyczność, sprzyjając w ten sposób powrotowi do zdrowia.

Pozostawanie aktywnym tak często, jak to możliwe, jest jednym z głównych zaleceń lekarzy. Liczne badania wykazały, że:

• regularne ćwiczenia pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu mózgu, ograniczając występowanie zaburzeń poznawczych.
• Oprócz tego ochronnego wpływu na choroby neurodegeneracyjne, ćwiczenia fizyczne pomagają poprawić nastrój poprzez uwalnianie pewnych cząsteczek psychoaktywnych, dlatego też mogą być nawet częścią terapii osób cierpiących na depresję w celu zmniejszenia jej objawów.

Tak więc aktywność fizyczna

• nie tylko zmniejsza objawy depresji,
• ale także zwiększa zdolność mózgu do zmian, co jest niezbędne w procesie zdrowienia.

Praktyczne porady, jak rozpocząć aktywność fizyczną i utrzymać ją przez dłuższy czas:

• ruszaj się w życiu codziennym: chodź po schodach, unikaj samochodu, wysiadaj z autobusu jeden przystanek wcześniej, przejdź się w porze lunchu, wyjdź na spacer z psem
• rozpoczynać stopniowo, dążąc do regularnej aktywności fizycznej
• ustal rytuał: zaplanuj swoje działania w dzienniku jak każde inne spotkania, wstąp do klubu sportowego
• wybierz aktywność zgodnie z własnymi preferencjami
• bądź realistyczny w swoich celach i pozwól sobie na przerwy
• połączyć sport z innymi pozytywnymi zajęciami: muzyką, wycieczkami...