Wkładka wewnątrzmaciczna - 7 rzeczy, które warto wiedzieć

Miedziana lub hormonalna wkładka wewnątrzmaciczna jest niezawodnym środkiem antykoncepcyjnym. Skuteczniejsza niż pigułka, nadal rzadko wybierana z powodu uprzedzeń.

Rozważasz założenie urządzenia wewnątrzmacicznego, znanego również jako wkładka wewnątrzmaciczna lub spirala. Czy założenie jest bolesne? Czy są jakieś skutki uboczne lub przeciwwskazania? Wkładka miedziana hormonalna?

1. Założenie wkładki wewnątrzmacicznej zajmuje tylko kilka minut.

Kobiety są często zaskoczone, jak mała jest wkładka wewnątrzmaciczna: 3,5 cm długości w kształcie litery T, 3 cm szerokości w ramionach. Dla kobiet, które nie miały jeszcze dziecka, są krótsze, 3 cm. W porównaniu z tamponami są malutkie.

Podczas wstępnej konsultacji lekarz dokonuje pomiaru budowy i kształtu macicy, oraz położenia szyjki macicy, aby dobrać odpowiednie urządzenie wewnątrzmaciczne. Na następnej wizycie, za pomocą specjalnego aplikatora lekarz wprowadza wkładkę przez pochwę do jamy macicy. Po wyjęciu aplikatora wkładka rozpręża się, przyjmując właściwy sobie kształt i położenie. Po zakończeniu zabiegu lekarz wykona badanie ultrasonograficzne w celu weryfikacji prawidłowego ułożenia wkładki w jamie macicy. Cały zabieg trwa zaledwie kilka minut. Po upływie tygodnia należy wykonać kolejne badanie kontrolne w celu sprawdzenia położenia wkładki. Spirala nie wpływa na codzienną aktywność kobiety,  nie przemieszcza się podczas uprawiania sportu lub stosunku płciowego, ale może zostać samoistnie wydalona podczas obfitych i bolesnych miesiączek.

2. Jak wkładkę wybrać?

Wkładka wewnątrzmaciczna miedziana, czyli inaczej spirala niehormonalna. Wyprodukowana z miękkiego i elastycznego plastiku i owinięta miedzianym drucikiem z miedzi lub srebra. Jony miedzi i srebra zmniejszają w macicy ilość plemników oraz ich zdolność do przeżycia. Wkładka ponadto przeciwdziała zagnieżdżeniu zapłodnionego jajeczka w macicy. Miedziana spirala nie zawiera hormonów. Dzięki temu zachowujesz swój normalny cykl miesięczny. Stanowi godny zaufania sposób antykoncepcji, prawdopodobieństwo zajścia w ciążę jest praktycznie zerowe (skuteczność > 99%).

Z kolei spirale antykoncepcyjne hormonalne działają poprzez stałe uwalnianie małej dobowej dawki progestagenu. Działanie antykoncepcyjne wynika z zagęszczenia śluzu szyjkowego, co uniemożliwia plemnikom przedostanie się przez kanał szyjki macicy. To wszystko sprawia, że miejscowe środowisko w macicy jest nieprzyjazne plemnikom, hamuje ich ruchliwość i czynność, przez co zapobiega zapłodnieniu.

Chociaż zaleca się stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej "wszystkim kobietom", niezależnie od tego, czy już rodziły dzieci, czy nie, niektórzy lekarze niechętnie zakładają ją młodym dziewczynom. Wielu z nich argumentuje to faktem iż kobieta jeszcze nie rodziła, a także brakiem stałego partnera seksualnego, co wiąże się z większym narażeniem na infekcje. Wkładka wewnątrzmaciczna nie zwiększa ryzyka infekcji w porównaniu z innymi środkami antykoncepcyjnymi. U kobiet w wieku poniżej 25 lat zasadne jest wykonanie badań przesiewowych w kierunku chlamydii, aby uniknąć zakażenia macicy w momencie zakładania wkładki, a następnie przeprowadzenie badania kontrolnego trzy do sześciu tygodni później.

3. Skurcze po założeniu wkładki wewnątrzmacicznej.

Niektóre kobiety doświadczają niewielkich skurczów, które rzadko trwają dłużej niż 24 godziny. Jeśli jednak ból nie mija, należy skontaktować się z lekarzem. Ból menstruacyjny pozostaje: jeśli po kilku cyklach pacjentka ma jakiekolwiek dolegliwości z powodu wkładki i chce ją usunąć, trwa to tylko kilka minut.

4. A co z okresem?

Wkładki miedziane mają tendencję do powodowania obfitszych i dłuższych krwawień, zwłaszcza u kobiet, których ten problem już wcześniej dotyczył. W związku z tym lekarze zalecają założenie hormonalnej wkładki wewnątrzmacicznej, zawiera ona wbudowany zbiorniczek, który stopniowo uwalnia hormony (progestagen). Zagęszcza wydzieliny szyjki macicy, utrudniając przedostawanie się plemników i uniemożliwiając przygotowanie błony śluzowej do przyjęcia komórki jajowej, nie blokując przy tym owulacji. W 20% przypadków dochodzi do całkowitego zaniku miesiączki. Innymi słowy, mogą utrzymywać się niewielkie krwawienia, mniej lub bardziej dobrze tolerowane. Menstruacja i płodność powracają natychmiast po usunięciu wkładki wewnątrzmacicznej.

5. Wkładka wewnątrzmaciczna może mieć skutki uboczne?

Nie ma żadnych skutków ubocznych dla miedzianej wkładki wewnątrzmacicznej, która ma mechaniczny sposób działania: miedziany rękaw wokół trzonu neutralizuje plemniki. Nie ma wpływu na cykl menstruacyjny. W przypadku spirali hormonalnej, która zawiera tylko jeden hormon, raczej nie wpływa on negatywnie na zdrowie. Mogą wystąpić bóle głowy, ból brzucha, nudności, trądzik, bolesne miesiączkowanie czy upławy.

6. Jaki jest optymalny czas stosowania wkładki?

Skuteczność i okres działania wkładki określa producent. Standardowo wynosi ona od 3 do 5 lat. Decyzję o ewentualnym przedłużeniu stosowania tej formy antykoncepcji należy podjąć po konsultacji z lekarzem.

7. Wkładka ok, ale czy dla wszystkich?

Wkładka wewnątrzmaciczna jest przeciwwskazana u niektórych kobiet

Miedziana wkładka wewnątrzmaciczna jest przeciwwskazana dla kobiet z

• mięśniakami macicy,
• anemią,
• obfitymi miesiączkami
• włókniakami,
• wadami rozwojowymi macicy,
• chorobami przenoszonymi drogą płciową, które nie były leczone lub wyleczone przez trzy miesiące,
• niewyjaśnionymi krwawieniami

Wszystkie przeciwwskazania obowiązujące w przypadku wkładek domacicznych z miedzią odnoszą się również do stosowania wkładek hormonalnych. Oprócz tego należy dodatkowo wymienić:

• zakrzepowo-zatorowym zapaleniem żył,
• niektórymi nowotworami (wątroby lub hormonozależnymi),
• nieprawidłowe komórki nabłonka szyjki macicy,
• nadżerka szyjki macicy.

Najlepszą, dopasowaną do indywidualnych potrzeb wkładkę pomoże Ci oczywiście wybrać ginekolog. Przed zastosowaniem wkładki domacicznej konieczne jest konsultacja lekarska.